Αρχείο

Ιστορία

«Είναι ανάξιοι ελεύθεροι πολίτες αλλά άξιοι δούλοι»

Αγησίλαος (βασιληάς της Σπάρτης)

.

«Οι κοιμισμένοι είναι εργάτες και συνεργοί σε όλα όσα συμβαίνουν στον κόσμο»

Ηράκλειτος

«Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται, διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα καi την αναρχία ως ευδαιμονία.»

Περισσότερα στο : http://www.facebook.com/oitheitses.blogaroun (Oitheitses Blogaroun)

Θα έχουμε τη δυνατότητα να δούμε τη ζωή 
πίσω από το Σιδηρούν Παραπέτασμα, 
από τα laptop ή τα smartphone μας

Ο Στάλιν βγάζει λόγο στη Μόσχα
Μια ακόμα επανάσταση γίνεται στη Ρωσία, αυτή τη φορά ψηφιακή: το κράτος πρόκειται να ανοίξει στον κόσμο τα αρχεία του ιστορικού ρωσικού ραδιοτηλεοπτικού ιδρύματος.

Ο Άντονι Γκουλντ, Άγγλος ειδικός στη Ρωσία, διαπραγματεύεται τα τελευταία δέκα χρόνια με διαδοχικές κυβερνήσεις το άνοιγμα των αρχείων – λένε πως είναι τα τρίτα σε μέγεθος παγκοσμίως –, ώστε όλοι να έχουμε τη δυνατότητα να δούμε τη ζωή πίσω από το Σιδηρούν Παραπέτασμα, από τα laptop ή τα smartphone μας.

Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα
«Η σύγχρονη τεχνολογία είναι επαναστατική όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών», λέει ο Γκουλντ. «Παλιά, αν ήθελε κάποιος να ψάξει τα αρχεία, θα χρειαζόταν έναν έντυπο κατάλογο και φυσική πρόσβαση στο υλικό. Τώρα, υπάρχει η δυνατότητα της ψηφιοποίησης των στοιχείων και της παροχής κλιπ, που επιταχύνει τη διαδικασία και επιτρέπει την έρευνα των περισσότερων από δύο εκατομμύρια τίτλων αυτού του μοναδικού αρχείου».

Γιούρι Γκαγκάριν
Μέχρι τώρα, έχουν ταξινομηθεί 130.850 ντοκιμαντέρ, 3.875 ταινίες και 1.120 τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά προγράμματα. Στα ιστορικά ντοκουμέντα που έχουν ανακαλυφτεί περιλαμβάνεται οπτικοακουστικό υλικό για την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Βαϊκάλης-Αμούρ, στη διάρκεια της οποίας είχαν απαγορευθεί τα ρεπορτάζ στους δυτικούς, πλάνα του Λένιν και των τσάρων, αλλά και ένα του Στάλιν, από το 1911. Όπως τονίζει ο Γκουλντ, πρόκειται για εκπληκτικές στιγμές της Ιστορίας, τις οποίες έχουμε δει «μόνο με τη δυτική ματιά. Τώρα, για πρώτη φορά, θα δούμε και τη σοβιετική ματιά».

Σχολιάζοντας τη δημοσίευση του αρχείου, η Κατριόνα Κέλι, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δηλώνει: «Είναι κάτι πολύ σημαντικό. Τα αρχεία αυτά αποτελούν πολύτιμη πηγή για την κατανόηση της ρωσικής Ιστορίας».
Παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
rtrworldwide.com

Η μεγάλη πυραμίδα του Χέοπα στην Αίγυπτο, ενδέχεται να διαθέτει δύο μυστικές, μέχρι σήμερα, αίθουσες στο εσωτερικό της, αποκαλύπτει ο γάλλος αρχιτέκτονας Ζαν Πιερ Ουντέν, γνωστός για τις θεωρίες του για το πώς κατασκευάστηκαν οι πυραμίδες.

Ο γάλλος αρχιτέκτονας σε συνεργασία με τον αμερικανό αιγυπτιολόγο Μπόμπ Μπρίερ παρουσίασαν, σε συνέντευξη Τύπου, μια τρισδιάστατη απεικόνιση των σταδίων κατασκευής της Πυραμίδας, όπου φαίνεται πώς μετακινούνταν και πώς έμπαιναν στη θέση τους οι τεράστιοι ογκόλιθοι.
«Είμαι πεισμένος ότι υπάρχουν δύο μυστικές αίθουσες στην ‘καρδιά’ της πυραμίδας, στις οποίες υπάρχουν και έπιπλα, τα οποία θα χρησίμευαν στη μεταθανάτια ζωή του Φαραώ. Αυτό που θέλω είναι να βρούμε τις αίθουσες» τόνισε ο γάλλος αρχιτέκτονας.

Έπειτα από έρευνες οκτώ ετών, ο Ζαν Πιερ Ουντέν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πυραμίδα κτίστηκε από μέσα προς τα έξω. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έσερναν τους ογκολίθους επάνω σε μια καμπύλη, εσωτερική ράμπα η οποία σχημάτιζε σπειροειδή σήραγγα με το εξωτερικό τοίχωμα.

Μέχρι σήμερα μόνο εικασίες υπάρχουν για τον τρόπο κατασκευής της μεγάλης πυραμίδας του Χέοπος. Το ερώτημα είναι πώς κατάφεραν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι να μεταφέρουν και να τοποθετήσουν με ακρίβεια χιλιοστού τους ογκολίθους που αποτελούν τα δομικά στοιχεία του φαραωνικού τάφου, αφού στην εποχή τους δεν υπήρχαν ούτε μεταλλικά εργαλεία, ούτε τροχοί, ούτε τροχαλίες.

Μια καναδική ερευνητική ομάδα σχεδιάζει να ζητήσει την άδεια από το Τμήμα Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, για να διερευνήσει με θερμική απεικόνιση το εσωτερικό της πυραμίδας.

Η πυραμίδα του Χέοπος κατασκευάστηκε στη νεκρόπολη της Γίζας, κοντά στο Κάιρο, όπου βρίσκονται οι τάφοι των βασιλέων, περί το 2570 π.Χ
απε
Τρία μπουκάλια ουίσκι που βρέθηκαν στην Ανταρκτική και ανήκαν στον εξερευνητή Ερνεστ Σάκλετον θα παραδοθούν σε αποστακτήριο της Σκωτίας για να αναλυθούν και να εντοπιστούν όλα τα συστατικά και τα αρώματά τους.

Το ουίσκι, μάρκας Mackinlay, βρέθηκε το 2010 κάτω από την καλύβα όπου έμενε ο Σάκλετον και από τότε φυλάσσεται στο Μουσείο Καντέρμπουρι στο Κράιστσερτς της Νέας Ζηλανδίας. Η ανάλυση θα γίνει στην έδρα της εταιρίας Whyte and Mackay για να ανακαλυφθεί η αρχική «μαγική» συνταγή του.
Το κιβώτιο που περιείχε τα μπουκάλια έμεινε από το 1907–περισσότερο από έναν αιώνα– κάτω από τους πάγους σε θερμοκρασία -30 βαθμούς Κελσίου, αλλά το περιεχόμενό των μπουκαλιών παρέμεινε υγρό.

Η παραγωγή του υπολογίζεται τις χρονιές 1896 ή 1897, αφού ο Σάκλετον είχε παραγγείλει ένα ουίσκι δέκα χρόνων.

Όταν ανοίχτηκε το κιβώτιο έλειπε ένα μπουκάλι, που σημαίνει ότι κάποιος από τα μέλη της αποστολής έπινε κρυφά.

Ο αγγλο-ιρλανδός εξερευνητής και η ομάδα του έφτασαν πολύ κοντά στον στόχο τους να κατακτήσουν το Νότιο Πόλο, αλλά 160 χιλιόμετρα πριν φτάσουν αναγκάστηκαν, λόγω έλλειψης προμηθειών, να εγκαταλείψουν την αποστολή.
typos.com
Η πιο διάσημη συγγραφέας έργων μυστηρίου γεννήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου του 1890 ως Μαίρη Κλαρίσα Άγκαθα Μίλερ, στο Ντέβον της Αγγλίας. Μεγάλωσε στο Άσφιλντ, όπου έβγαλε το σχολείο και στη συνέχεια σπούδασε τραγούδι στο Παρίσι.
Το 1914, πριν από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παντρεύτηκε τον συνταγματάρχη Άρτσιμπαλντ Κρίστι, με τον οποίο απέκτησε μία κόρη. Όταν ο σύζυγός της αποστρατεύτηκε, η ίδια εργάστηκε ως βοηθός σε φαρμακείο, όπου έμαθε για τα δηλητήρια.
Άρχισε να γράφει με την ενθάρρυνση της αδερφή της και στο πρώτο βιβλίο της, που κυκλοφόρησε το 1920 υπό τον τίτλο «Η μυστηριώδης υπόθεση στο Στάυλς» παρουσίασε για πρώτη φορά τον θρυλικό ντετέκτιβ Ηρακλή Πουαρό, ένα χαρακτήρα που εμφανίστηκε σε περισσότερα από 25 ακόμα μυθιστορήματά της. Το δεύτερο βιβλίο της («Η Δολοφονία του Ρότζερ Ακρόυντ» – 1926) βρέθηκε στην κορυφή του πίνακα πωλήσεων, και η ίδια μεταξύ των δημοφιλέστερων συγγραφέων.
Παρά τη μεγάλη επιτυχίας της, μετά το θάνατο της μητέρας και του συζύγου της, η Άγκαθα Κρίστι εισήλθε σε μία περίοδο συναισθηματικής αναταραχής. Εξαφανίστηκε για 11 ημέρες και τελικά εντοπίστηκε σε ιαματικά λουτρά.
Το 1930 παντρεύτηκε έναν αρχαιολόγο, το σερ Μαξ Μάλοουαν, τον οποίο συνόδευε στις αποστολές του στη Μέση Ανατολή, όπου και εξελίχθηκαν πολλά από τα μυθιστορήματά της. Εκεί δημιουργήθηκε και η Μις Μαρπλ, μία από τις πιο αγαπημένες της ηρωίδες.
Συνολικά, η Άγκαθα Κρίστι έγραψε περίπου 80 μυθιστορήματα, 30 συλλογές διηγημάτων και 15 θεατρικά έργα, καθώς και 6 αισθηματικά ρομάντζα με το ψευδώνυμο Μαίρη Γουέστμακοτ. Μέχρι το θάνατό της, στις 12 Ιανουαρίου του 1976, είχαν πωληθεί πάνω από 400 εκατομμύρια αντίτυπα των βιβλίων της, σε περισσότερες από 100 γλώσσες.
απε
Το αρχαιότερο οινοποιείο που έχει μέχρι σήμερα ανακαλυφθεί έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι χρησιμοποιώντας βιοχημικές τεχνικές για να αναγνωρίσουν ένα ξηρό κόκκινο κρασί που είχε παρασκευαστεί πριν από τουλάχιστον 6.000 χρόνια.
Οι εγκαταστάσεις παρασκευής κρασιού βρέθηκαν στην περιοχή που σήμερα είναι η νότια Αρμενία.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα αποκαλύπτουν την εικόνα μίας σύνθετης κοινωνίας, όπου όσοι πενθούσαν έπιναν ένα είδος κρασιού, που παραγόταν σε ένα κοιμητήριο μέσα σε σπηλιά, αναφέρουν σήμερα οι ερευνητές στην «Επιθεώρηση της Αρχαιολογικής Επιστήμης».
«Αυτή είναι η παλαιότερη γνωστή εγκατάσταση για την παρασκευή οίνου στον κόσμο», είπε σε τηλεφωνική του συνέντευξη ο Γκρεγκόρι Αρεσιάν, από τους επικεφαλής της έρευνας, του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Αντζελες.
Οπως ανέφερε η επιστημονική του ομάδα, η μέθοδος χρονολόγησης με ισότοπο άνθρακα αποκάλυψε ένα αποξηραμένο κρασί από σταφύλια κοντά σε ένα πατητήρι που φτιάχτηκε περίπου το 4.000 π.Χ.
Αυτό το καθιστά κατά 1.000 χρόνια μεγαλύτερο από οποιαδήποτε άλλη εγκατάσταση για την παρασκευή οίνου έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, ανακοίνωσε η ομάδα, η οποία απαρτίζεται από επιστήμονες από την Αρμενία, τις ΗΠΑ και την Ιρλανδία.
Η ίδια ομάδα, μάλιστα, ανακάλυψε το παλαιότερο δερμάτινο παπούτσι στον κόσμο, ηλικίας περίπου 5.500 ετών, στο ίδιο σύμπλεγμα σπηλαίων, τον περασμένο χρόνο.
Το σύμπλεγμα σπηλαίων, όπου βρέθηκε το οινοποιείο, είναι γνωστό ως Areni-1 και βρίσκεται κοντά στα σύνορα της Αρμενίας με το Ιράν.
Το πατητήρι θα μπορούσε να χωρέσει μερικά λίτρα χυμού και πατημένων σταφυλιών και προφανώς η τεχνική που θα χρησιμοποιείτο τότε θα ήταν με γυμνά πόδια, είπε ο Αρεσιάν.
«Αυτή ήταν μία σχετικά μικρή εγκατάσταση που συνδεόταν με το τελετουργικό μέσα στο σπήλαιο. Για την καθημερινή κατανάλωση θα είχαν πολύ μεγαλύτερα πατητήρια στις κανονικές τους εγκαταστάσεις», είπε ο Αρεσιάν.
Τα χημικά ίχνη υποδεικνύουν χυμό σταφυλιού και, δεδομένης της έλλειψης ψύξης, ο χυμός θα γινόταν σίγουρα κρασί, είπε ο Αρεσιάν.
«Επίσης γνωρίζουμε ότι ακόμα, στα χωριά της περιοχής, η κατανάλωση κρασιού είναι πολύ παλαιή παράδοση», είπε ο ίδιος.

Οπως πρόσθεσε, τα πλούσια, κόκκινα κρασιά που παράγονται εκεί είναι ποικιλίες merlot και cabernet sauvignon.
Η αποστολή, η οποία εν μέρει χρηματοδοτήθηκε από την National Geographic Society, ανακάλυψε επίσης εξοπλισμό επεξεργασίας χαλκού.
Το πατητήρι αυτό ήταν μία ρηχή λεκάνη από πυλό, διαμέτρου περίπου ενός μέτρου, που γύρω του υπήρχαν σπόροι σταφυλιού και αποξηραμένα αμπέλια.
ikypros.com
Αγγεία της ελληνορωμαϊκής περιόδου που φέρουν επιγραφές, οι οποίες αποσαφηνίζουν τις θρησκευτικές πρακτικές της εποχής, ανακαλύφθηκαν περίπου 80 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Καΐρου από Ιταλούς αρχαιολόγους, ανακοίνωσε σήμερα η αιγυπτιακή υπηρεσία αρχαιοτήτων.
Η αρχαιολογική αποστολή βρήκε 150 κομμάτια πήλινων αγγείων, ή άλλως όστρακα, σε περιοχή που βρίσκεται δύο χιλιόμετρα βόρεια της λίμνης Καρούν στην όαση Φαγιούμ, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων (CSA).
Τα όστρακα αυτά φέρουν επιγραφές στη δημοτική γραφή – μια μορφή απλουστευμένων ιερογλυφικών – η οποία χρησιμοποιήθηκε κατά τις τελευταίες φαραωνικές δυναστείες στην Αίγυπτο έως την αρχή της ρωμαϊκής εποχής. Τα όστρακα αυτά κρίνονται ως ιδιαιτέρως χρήσιμα για να αποσαφηνιστούν οι θρησκευτικές πρακτικές, όπως και πτυχές από τη ζωή των κατοίκων της Αιγύπτου κατά την ελληνορωμαϊκή περίοδο, υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.
απε

της Αγγέλας Φωτοπούλου
Κάποτε, την εποχή ακόμη που οι άνθρωποι ζεσταίνονταν τις παγωμένες μέρες του χειμώνα, καίγοντας μόνον ξύλα, ζούσε στην Κομοτηνή ένας καμηλιέρης, ο Βελιτίν Ντεβετζί. Οι καμήλες του Ντεβετζί πήγαιναν στις πιο δύσβατες περιοχές της οροσειράς της Ροδόπης κι έπαιρναν ξύλα, ώστε να τα κατεβάσουν στην πόλη και να τα αγοράσουν οι άνθρωποι για να ζεσταθούν.
Σήμερα, οι καμήλες υπάρχουν μόνο σε φωτογραφίες και καρτ ποστάλ εκείνης της εποχής. Η τελευταία καμήλα του Βελιτίν Ντεβετζί έγινε … λουκάνικα το 1968, ενώ ο καμηλιέρης αποχαιρέτησε τη ζωή πριν από λίγους μήνες. Οι αναμνήσεις, όμως, από εκείνα τα χρόνια είναι ολοζώντανες στη μνήμη του κτηνίατρου, Μεχμέτ Δεβετζήογλου, γιου του Βελιτίν.
————————————————
Στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
————————————————
Από τα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η οικογένεια του Βελιτίν Ντεβετζί, ήταν η πιο γνωστή και πλούσια οικογένεια καμηλιέρηδων στην Κομοτηνή.
«Ήμασταν μια πολύ παλιά οικογένεια καμηλιέρηδων στη Κομοτηνή, γι’ αυτό άλλωστε και το επίθετό μας είναι Ντεβετζί, που στα τουρκικά σημαίνει καμηλιέρης. Στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ο παππούς μου ήταν καμηλιέρης κι αυτό το επάγγελμα το συνέχισε και ο πατέρας μου μέχρι το 1968. Οι δουλειές μας πήγαιναν πολύ καλά.  Εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχαν δρόμοι και οι καμήλες ήταν το μόνο μέσο για τη μεταφορά φορτίων. Ο πατέρας μου είχε 10 καμήλες, με τις οποίες μετέφερε κυρίως ξύλα από το βουνό και τα πουλούσε στη πόλη. Τότε, στα σπίτια καίγανε μόνον ξύλα. Πελάτες του ήταν χριστιανοί και μουσουλμάνοι και οι καμήλες μας μετέφεραν τα ξύλα μέχρι την πόρτα των σπιτιών τους», είπε ο Μεχμέτ Δεβετζήογλου.
Oι καμήλες του Βελιτίν Ντεβετζί σταβλίζονταν στην οδό Αδριανουπόλεως 43, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το σπίτι του Μεχμέτ Δεβετζήογλου. «Οι καμήλες είναι ζώα, που μπορούν να ζήσουν οπουδήποτε. Οι δικές μας τρώγανε ακόμη και χόρτα κι αγκάθια, που δεν τα τρώει κανένα άλλο ζώο. Εγώ μεγάλωσα ανάμεσα σε καμήλες και μάλιστα από μικρό παιδί βοηθούσα να τις ξεγεννήσουν. Η εγκυμοσύνη της καμήλας διαρκεί 13 μήνες και οι καμήλες μας γεννούσαν κάθε δεύτερο χρόνο. Επειδή έλεγαν ότι το γάλα της καμήλας κάνει καλό στο βήχα, καμιά φορά μας το ζητούσαν για αρρώστους. Παρότι το γάλα της καμήλας είναι λίγο και φτάνει μόνο για να θρέψει το μικρό της, εμείς, όταν μας το ζητούσαν για αρρώστους, τις αρμέγαμε και το δίναμε. Το γεγονός ότι μεγάλωσα ανάμεσα στις καμήλες και η αγάπη μου γι’ αυτά τα ζώα, με ώθησε να σπουδάσω κτηνιατρική», ανέφερε ο κ. Δεβετζήογλου.
———————————————————–
Η «διάσημη» καμήλα που έδωσε το γάλα της σε βασιλιά
———————————————————–
Στα 13 του χρόνια, ο Μεχμέτ Δεβετζήογλου ξεγέννησε μία καμήλα, το μικρό της οποίας έμελε να γίνει «διάσημο» στα χρόνια που ακολούθησαν. Όταν μεγάλωσε η καμήλα αυτή, το γάλα της το γεύτηκε ένας Άραβας βασιλιάς, ο οποίος είχε έρθει στην Ελλάδα.
«Το μικρό της καμήλας αυτής το πήρε ο Χαλίλ αγάς, ο οποίος είχε καφενείο. Κάποτε ήρθε στην Ελλάδα ένας Άραβας βασιλιάς, που έπινε μόνο γάλα καμήλας. Η καμήλα του Χαλίλ αγά είχε γάλα εκείνη την εποχή και την πήραν για τις ανάγκες του Άραβα βασιλιά. Ο Χαλίλ αγάς, που πέθανε πριν από έξι μήνες, τις αγαπούσε πολύ τις καμήλες. Η συγκεκριμένη, επειδή ήταν πολύ καλοζωισμένη έζησε 27-28 χρόνια, δηλαδή σχεδόν 4 με 8 χρόνια περισσότερο από το μέσο όρο. Όταν πέθανε, ο Χαλίλ αγάς αγόρασε μία καμήλα από την Τουρκία, αλλά επειδή απαγορευόταν η εισαγωγή της στην Ελλάδα, την άφησε στα Ίψαλα και πλήρωνε για να τη συντηρούν και μάλιστα πήγαινε και την έβλεπε», αναφέρει ο Μεχμέτ Δεβετζήογλου.
—————————————-
Τι απέγιναν οι καμήλες του Ντεβετζί;
—————————————-
Τα χρόνια πέρασαν, φτιάχτηκαν δρόμοι, τα βουνά δεν ήταν πλέον δύσβατα και στη δεκαετία του 60 έκαναν την εμφάνισή τους τα πρώτα φορτηγά, που μετέφεραν τα ξύλα στην πόλη.
«Μέχρι να γίνουν οι δρόμοι, είχαμε το μονοπώλιο της μεταφοράς ξύλων. Όταν άρχισαν να γίνονται οι μεταφορές με φορτηγά, οι δουλειές άρχισαν να χαλάνε και το 1968 ο πατέρας μου σταμάτησε να ασχολείται μ’ αυτό το επάγγελμα», πρόσθεσε ο κ. Δεβετζήογλου.
Τι απέγιναν, όμως, οι καμήλες; Επειδή δεν συνέφερε πλέον να τις συντηρεί, ο καμηλιέρης Βελιτίν αποφάσισε να τις αποχωριστεί. Λόγω κενού στη νομοθεσία, όμως, δεν επιτρεπόταν η σφαγή καμήλας. Τελικά, κάποιοι βουλευτές βοήθησαν τον Ντεβετζί και βγήκε άδεια για τη σφαγή. Με πόνο καρδιάς, ο Βελιτίν έστειλε τις καμήλες του στο σφαγείο. Έτσι, οι τελευταίες καμήλες της Κομοτηνής έγιναν νοστιμότατα λουκάνικα. Ο Βελιτίν Ντεβετζί δεν τις ξέχασε ποτέ και κάθε φορά που η τηλεόραση έδειχνε κάποιο ντοκιμαντέρ με καμήλες, αναπολούσε τις παλιές καλές μέρες.
απε

H αρχαία ελληνική μουσική είναι από τα λιγότερο «φωτισμένα» κεφάλαια στο ευρύ πεδίο μελέτης του Ελληνικού Πολιτισμού. Αν και γνωρίζουμε πολλά για τον ρόλο της και την διείσδυσή της στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, εν τούτοις ένα μεγάλο κομμάτι αυτής, παραμένει ανεξιχνίαστο.

«Η έλλειψη γραπτών καταλοίπων της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής είχε, για αιώνες, δημιουργήσει την πεποίθηση ότι η Μουσική δεν ήταν ένα ιδιαίτερα ανεπτυγμένο κεφάλαιο της τέχνης της Αρχαίας Ελλάδας»δήλωσε ο μουσικός Παναγιώτης Στέφος.

Σταδιακά ωστόσο οι γνώσεις μας για τον ρόλο και την θέση της στην αρχαία Ελλάδα εμπλουτίστηκαν χάρη στην συστηματική έρευνα και τις φιλολογικές πηγές, όπου υπάρχει πλήθος άμεσων και έμμεσων αναφορών.

«Από την Λυρική Ποίηση αντλούμε πάρα πολλές πληροφορίες για τα μουσικά όργανα ενώ από τα ιστορικά κείμενα μαθαίνουμε πολλά για μουσικούς και το έργο τους»ανάφερε ο Παναγιώτης Στέφος.

Η χρήση της λύρας και της κιθάρας για παράδειγμα, μας παραδίδεται με μεγάλη ακρίβεια μέσα από τις δεκάδες σωζόμενες παραστάσεις. Ειδικότερα η τοποθέτησή της, ο τρόπος που κρατά το όργανο ο μουσικός και ο τρόπος παιξίματος, η χρήση και των δύο χεριών και η «συνεργασία» του μουσικού με τον αοιδό, είναι ζητήματα τα οποία λιγότερο ή περισσότερο έχουν βρει την απάντησή τους μέσα από την προσεκτική μελέτη της σωζόμενης αγγειογραφίας σε συνδυασμό με πληροφορίες που μας παραδίδονται από τους Λυρικούς Ποιητές, η ακόμα και τον Αριστοφάνη.

Για τα όργανα των αρχαίων Ελλήνων αντλούμε τα περισσότερα στοιχεία από την πλούσια εικονογραφία και ειδικότερα από τις αγγειογραφίες, τα ανάγλυφα, τα ψηφιδωτά και τα αγάλματα και είναι τα εξής:

H ΛΥΡΑ : το πλέον διαδεδομένο έγχορδο της αρχαίας Ελλάδας, ένα μουσικό όργανο ιδιαίτερα δημοφιλές αφού δεν ήταν όργανο απαραίτητα των επαγγελματιών. Σύμβολο του Απόλλωνα, η λύρα δεν χρησιμοποιείτο σε εκδηλώσεις σε ανοιχτούς χώρους, ενώ ήταν το κατεξοχήν όργανο για εκπαίδευση των νέων.

Η ΦΟΡΜΙΓΞ : η παλαιότερη ίσως μορφή της αρχαίας κιθάρας, κατεξοχήν συνδεδεμένη με την απόδοση από ραψωδούς των ομηρικών επών. Θεωρείτο ιερό όργανο και ίσως υπήρξε το πιο αρχαίο έγχορδο.

Η ΚΙΘΑΡΙΣ : συνήθως με τετράγωνη βάση είναι το μουσικό όργανο που απαιτεί δεξιοτεχνία γι’αυτό χαρακτηρίζεται ως το όργανο των επαγγελματιών κιθαρωδών και των μεγάλων μουσικών αγώνων. Μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένας πιο τελειοποιημένος τύπος λύρας με περισσότερες χορδές και πιο δυνατό ήχο.

Η ΒΑΡΒΙΤΟΣ : με πιο μεγάλους βραχίονες και ως εκ τούτου με πιο μεγάλες χορδές, το μουσικό αυτό όργανο έχει χαμηλότερη έκταση, και ήχο γλυκύτερο και πιο βαρύ από εκείνο της λύρας.

Η ΠΑΝΔΟΥΡΑ Ή ΠΑΝΔΟΥΡΙΣ : τρίχορδο όργανο, πρόγονος του λαούτου, ονομαζόμενο από τους αρχαίους και ως τρίχορδον.

Ο ΑΥΛΟΣ; Ο ΔΙΑΥΛΟΣ : το σημαντικότερο αρχαιοελληνικό πνευστό, το χρησιμοποιούσαν σε όλες σχεδόν τις ιδιωτικές και δημόσιες τελετές, στους εθνικούς αγώνες, στις πομπές και φυσικά στις παραστάσεις τραγωδίας. Είχε χαρακτήρα οργιαστικό και ήταν συνδεδεμένος με την λατρεία του θεού Διονύσου.

Η ΣΥΡΙΓΞ : πνευστό ιδιαίτερα ταπεινής θέσης, χρησίμευε στους βοσκούς και ήταν συνδεδεμένη με τον θεό Πάνα – η πολυκάλαμη εκδοχή του οργάνου ονομαζόταν μάλιστα «σύριγγα του Πανός».

Η ΣΑΛΠΙΓΞ : Κατασκευασμένη από χαλκό. Δεν χρησιμοποιούνταν για καθαρά μουσικούς σκοπούς, αλλά για πολεμικά σαλπίσματα καθώς και για τελετουργικούς λόγους.

ΤΟ ΚΟΧΥΛΙ : μια φυσική σάλπιγγα. Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν συνήθως τρίτωνα ή κάσση ή στρόμβο.

ΤΟ ΤΥΜΠΑΝΟ : όργανο κατεξοχήν «γυναικείο», χρησιμοποιείτο περισσότερο στις οργιαστικές λατρείες – πχ Βακχικές. Όπως και όλα εξάλλου τα κρουστά, δεν χρησιμοποιείτο για καθαρά μουσικούς σκοπούς, αλλά κυρίως σε τελετές και λατρευτικού χαρακτήρα θρησκευτικές εκδηλώσεις.

ΤΑ ΚΡΟΤΑΛΑ Ή ΚΡΕΜΒΑΛΑ : ξύλινα κρουστά αντίστοιχα με τις σημερινές καστανιέτες. Χρησιμοποιούνταν για να κρατάνε τον ρυθμό των χορευτών και συνήθως τα κρατούσαν γυναίκες.

ΤΑ ΚΥΜΒΑΛΑ : κατασκευασμένα από μέταλλο, συνδέονταν κατεξοχήν με την διονυσιακή λατρεία και τελετές. Είχαν ασιατική προέλευση και μολονότι τα χρησιμοποιούσαν δεν θεωρούνταν όργανα με ουσιαστική αξία.

ΤΟ ΣΕΙΣΤΡΟ : κρουστό αφρικανικής / αιγυπτιακής προέλευσης που με τον οξύ του ήχο αποτελούσε ένα είδος ρυθμικής συνοδείας.

Από τους αρχαϊκούς ήδη χρόνους η μουσική άρχισε να αποκτά ένα όλο και πιο σύνθετο χαρακτήρα και ρόλο, με αποκορύφωμα την δημιουργία Μουσικών Αγώνων σε πολλές πόλεις. Οι αρχαιότεροι τέτοιοι καταχωρημένοι Αγώνες είναι τα “Κάρνεια” στην Αρχαία Σπάρτη, μια πόλη όπου η Μουσική γενικότερα κατείχε εξέχουσα θέση και ήταν άρρηκτα δεμένη με την εκπαίδευση των νέων.

Η Αθήνα έλαμψε κυριολεκτικά μετά τον 6ο αιώνα όταν πλέον η μουσική έπαιζε πρωταγωνιστικό ρόλο στις δύο μεγάλες εορτές της πόλης, τα Μεγάλα Παναθήναια και τα Μεγάλα Διονύσια.

Ο Παναγιώτης Στέφος με μακριά καλλιτεχνική πορεία οργάνωσε μια ομάδα με την ονομασία «Λύραυλος» με κύριο στόχο την ανακατασκευή όλων αυτών των αρχαίων ογράνων. Στόχος τους η δημιουργία όσο το δυνατόν, πιο πιστών αντιγράφων, που δεν θα λειτουργούν απλά ως γοητευτικές «μακέτες» αλλά ως πλήρη όργανα, που θα αποδίδουν με τον καλύτερο τρόπο τις σωζόμενες «παρτιτούρες».

Κάνοντας χρήση των πρωτότυπων υλικών, όπως έλατο, πυξάρι και καλάμι, έντερα για τις χορδές, καύκαλα χελώνας , δέρμα, ιχθυόκολλα και ξυλόκαρφα, η ομάδα προχώρησε στην αναδημιουργία των περισσότερων αρχαίων μουσικών οργάνων.

Ο Λύραυλος έχει αναγνωριστεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό για το έργο του. Από το «Μέγαρο Μουσικής Αθηνών» και την «Όπερα της Βαρσοβίας», από το «Φεστιβάλ Παλαιάς Μουσικής» στην Στοκχόλμη και την «Corcoran Gallery» στην Ουάσιγκτον έως την συνεργασία με την «Κρατική Ορχήστρα Αθηνών» .Επιπλέον, με την συμμετοχή του στις εκδηλώσεις της Ολυμπιάδας αλλά και με πάνω από 400 παραστάσεις σε σχολεία όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, ο »Λύραυλος» θεωρείται μία απο τις πιο τεκμηριωμένες προσπάθειες ανάδειξης και προβολής της πλούσιας Αρχαιοελληνικής Μουσικής Κληρονομιάς.
Μαρία Παππά

Χορηγός του…Κολοσσαίου θα γίνει ένας Ιταλός επιχειρηματίας αφού το πιο γνωστό μνημείο της Ρώμης κινδυνεύει να πέσει λόγω έλλειψης κονδυλίων για συντήρηση. Ο Ιταλός επιχειρηματίας Ντιέγκο Ντέλλα Βάλλε, ιδιοκτήτης γνωστής φίρμας υποδημάτων, δήλωσε διατεθειμένος να στηρίξει, με είκοσι τρία εκατομμύρια ευρώ, τα έργα συντήρησης του Κολοσσαίου.

Ο Ντέλλα Βάλλε διευκρίνισε ότι δεν προτίθεται να καλύψει ούτε γωνιά του γνωστότερου μνημείου της Αιώνιας Πόλης με γιγανταφίσσες, στις οποίες θα διαφημίζονται οι τσάντες και τα παπούτσια του, εννοώντας ότι η διαφήμιση, στην οποία στοχεύει, είναι μέσω θετικών δηλώσεων του δήμου και της κυβέρνησης.

Η ιδέα για «συντήρηση του Κολοσσαίου από ιδιώτη» ανήκει στον Ιταλό υπουργό Πολιτισμού, Σάντρο Μπόντι, και στον δήμαρχο της Ρώμης, Τζάννι Αλεμάννο, οι οποίοι παραδέχθηκαν ότι οι κρατικοί πόροι είναι ανεπαρκείς και ότι το δημόσιο δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να φέρει σε πέρας ένα τόσο σημαντικό έργο.

Ο σημερινός Τύπος στην Ιταλία υπογραμμίζει τη σημασία της προσφοράς του Ντέλλα Βάλλε για την ιταλική πραγματικότητα, αλλά αναφέρεται και στις δυσκολίες του εγχειρήματος. Αρχικά, εκτός από τον επιχειρηματία του τομέα των υποδημάτων, ενδιαφέρον είχαν εκδηλώσει και αρκετοί άλλοι βιομήχανοι. Στην πορεία, ωστόσο, εγκατέλειψαν την ιδέα, λόγω, κυρίως, των υπερβολικών γραφειοκρατικών κολλημάτων και υποχρεώσεων και τις έλλειψης σχετικού αναλυτικού νομικού πλαισίου.

Σύμφωνα με τα όσα έχουν αποφασισθεί έως τώρα, οι κυρώσεις σε περίπτωση καθυστέρησης των έργων, όπως και η τήρηση των κανόνων ασφαλείας, θα βαρύνουν τον χορηγό, κάτι που σύμφωνα με την εφημερίδα «Λα Ρεπούμπλικα», προκαλεί προβληματισμό σε αρκετούς συνεργάτες του Ντέλλα Βάλλε.

Στις προθέσεις της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι, πάντως και του δήμου της Ρώμης, είναι η συντήρηση του ρωμαϊκού αμφιθεάτρου Φλάβιο να διαρκέσει περί τα τρία χρόνια, περίοδο κατά την οποία το μνημείο θα πρέπει μείνει ανοικτό για το κοινό, δεδομένου ότι τα εισιτήρια εισόδου του Κολοσσαίου αποφέρουν 35 εκατομ. ευρώ το χρόνο, βασικό έσοδο για τα ταμεία του ιταλικού Υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο δεν μπορεί να «παγώσει».
Η πρωτοβουλία συντήρησης του Κολοσσαίου, πάντως, θα συμβάλει στη βελτίωση του προφίλ του Ιταλού υπουργού Πολιτισμού, Σάντρο Μπόντι, που έγινε στόχος αυστηρότατων επικρίσεων μετά την πρόσφατη κατάρρευση αρχαίων κτηρίων στην πόλη της Πομπηίας.